داربست یک سازه موقتی برای پشتیبانی از ساختار اصلی و از اجزای اصلی ساخت و ساز است. به علاوه کارگران از آن به عنوان سکویی برای کار ساخت و ساز استفاده می کنند. انواع مدلهای این سازه، بسته به نوع کار ساخت و ساز، متفاوت هستند با این حال معروفترین نوع آن داربست فلزی است و برای حفظ ایمنی کارگران و سایر مصالح ساختمانی که روی آن قرار میگیرند، باید پایدار و مقاوم باشند. برای داربستهای ساده و استفاده در ارتفاعهای کم از نوع چوبی استفاده میشود و در پروژههای بزرگ و حرفهای، این کار را با استفاده از نوع فلزی انجام میشود. در مقایسه با نوع چوبی، نوع فلزی محدودیت ارتفاع ندارد و در صورت استفاده از مهار مناسب، قابلیت استفاده تا ارتفاع چند صد متر را داراست.
نمونههای فلزی این محصول دارای دو نوع ساده و ماژولار هستند. نوع ساده همان لولههای فولادی است که با کمک پیچ و مهره در هم چفت میشوند. در مقابل، نوع ماژولار است که دارای قطعات آماده است و مانند لگو در هم فرو رفته و اجرا میشوند. با وجود اجرای آسان و سریع نوع ماژولار در مقایسه با نوع ساده، هزینه قابل توجه آن باعث میشود دارای طرفداران کمتری باشد. طول متداول لولههای فولادی به کار رفته در این محصول عمدتا 1 و 6 متری است که از لولههای یک متری برای ساخت راه پلههای موقت و از لولههای 6 متری در سایر موارد استفاده میشود. هرچند که در موارد خاصی نیز از لولههای با طول 2 یا 3 متر نیز استفاده میشود.
داربست ماژولار
دو نوع متداول داربست ماژولار مثلثی و چکشی است. نوع چکشی از اعضای افقی، عمودی و مغزی اتصال تشکیل شده است. این اجزا به راحتی و با ضربه چکش در هم چفت شده و برای اجرا نیاز به استادکار ماهر ندارند. از ویژگی های این نوع از محصول، سبک بودن سازه و در نتیجه سهولت در حمل و نقل است.
نوع مثلثی، همانطور که از اسمشان پیداست از اتصال اجزا مثلثی شکل تشکیل شدهاند. این نوع نیز مانند سایر انواع ماژولار به راحتی و بدون نیاز به نیروی متخصص و ماهر قابل اجراست. از ویژگی های این مدل از محصول ذکر شده، قابلیت اجرا در ارتفاع زیاد است. این نوع دارای میلههای افقی و مایل، صفحه کف و پینهای اتصال است.
اجاره یا خرید؟
مقیاس و مدت زمان انجام پروژه ساخت و ساز، عواملی موثر در تصمیمگیری خرید یا اجاره داربست هستند. قطعا خرید محصول مورد نظر مناسب شرکتهایی با پروژههای عظیم و مداوم است. زیرا خرید داربست مستلزم دارا بودن شرایط تخلیه و نصب آن است. همچنین برای نصب آن، باید از افراد ماهر و کارامد کمک بگیرید که به نوبه خود هزینه بر است. در مقابل از مزایای اجاره داربست این است که با اجاره آن، شرکت مربوطه ملزم به انجام کلیه امور نصب و برش داربستها است. با این حال به خاطر داشته باشید اجاره این محصول برای مدت طولانی مقرون به صرفه نیست و در این صورت بهتر است به خرید آن فکر کنید.
ایمنی نصب داربست
جمله معروف اول ایمنی بعد کار در این مورد نیز کاربرد دارد. اولین نکته لازم الاجرا در نصب این محصول، رعایت ایمنی کارگران در حال کار و افرادی است که در سایت ساخت و ساز تردد دارند. به منظور اجرای ایمن داربست رعایت نکات زیر الزامی است.
تراز کردن میله ها: تراز بودن لولهها و پایههای اتصال به منظور حفظ تعادل کارگران بسیار ضروری است.
رعایت فاصلهی ایمن بین میلههای عمودی: گاها به منظور تسهیل کردن اجرای داربست، فاصله بین میلههای عمودی بیشتر از حد استاندارد آن در نظر گرفته میشود. فراموش نکنید که این کار مقاومت کل سازه را به طرز چشمگیری کاهش میدهد.
استفاده از جان پناه برای امنیت عابرین: در صورتی که ارتفاع داربست بیشتر از 5 متر باشد، استفاده از جان پناه با عرض حدودا 2 متر برای عابرین پیاده الزامی است.
کاربردهای تجاری داربست
ساخت و ساز
داربستها ابزاری ضروری برای صنعت ساخت و ساز هستند. با وجود جرثقیلهای سنگین و نردبانهای قابل تنظیم، استفاده از آنها میسر شده است. نوع فلزی آنها دارای محدودیت ارتفاع نیستند و برای آجر گذاری، گچکاری دیوار، نصب پنجرهها و همه چیز لازم برای تکمیل قسمت بیرونی و گاهی اوقات داخل یک ساختمان استفاده می شوند.
تمیز کردن و نوسازی
کاربرد این محصول تنها به زمان ساخت و ساز محدود نمیشود. در هنگام نوسازی و تعمیر ساختمان نیز میتوان از آنها بهره برد. به عنوان مثال، به منظور تمیز کردن یا رنگآمیزی نمای بیرونی ساختمان در ساختمانهای مرتفع، ابزار کارامدی به حساب میآیند.