سیمان

ترکیبات موجود در سیمان چیست؟

این ماده از ترکیب اجزای مختلفی شامل مصالح آهکی خارجی، رس، سیلیس، اکسیدهای معدنی، اکسید آهن، اکسید سدیم، اکسید منیزیم، اکسید پتاسیم، اکسید آلومینیوم تشکیل شده است. هر کدام از این اجزا دارای خواص و ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که در کیفیت محصول تولید شده نقش اساسی دارند. منابع تهیه کربنات موجود در ترکیبات تشکیل دهنده محصول، سنگ آهک است. اکسیدهای اصلی دیگر، مانند اکسید آهن، اکسید سدیم، اکسید منیزیم، اکسید پتاسیم و اکسید آلومینیوم از منبع خاک یا مارل تامین می‌شوند. در صورتی که ترکیبات شیمیایی مواد اولیه آن به مقدار کافی موجود نباشند، از سنگ آهن برای جبران کمبود آهن و از مقادیر زیادی سنگ شیشه و یا خاک سیلیس برای جبران کمبود سیلیس استفاده می‌کنند.

پروسه تولید سیمان چگونه است؟

برای تولید سیمان اصول کار این است تا در نزدیکترین فاصله با معدن سنگ آهک، ماده تشکیل دهنده اصلی محصول، یک کارخانه احداث می‌شود. بعد از استخراج سنگ آهک از معدن مربوطه، این ماده همراه با اکسیدهای آهن، کلسیم و سیلیسیم با یکدیگر مخلوط می‌شوند. مجموع این ترکیب که تحت عنوان ماده خام تشکیل دهنده محصول نیز شناخته می‌شود، وارد کوره شده و پس از حرارت دیدن مواد، ترکیبی پایداری تحت عنوان کلینگر با قطر 3 تا 25 میلی‌متر را تشکیل می‌دهند. سپس مواد خارج شده از کوره با سرعت‌های مختلفی خنک می‌شوند. بر حسب این که سرعت خنک شدن چقدر است، ساختار بلوری و بی‌شکلی برای مواد به وجود می‌آید. در ساختار فیزیکی محصول بعد از پروسه خنک سازی، ساختارهای بی‌شکل عمدتا از جنس شیشه هستند. چنان چه محصول تولید شده دارای مواد رنگی واکسید آهن کمی باشد، با افزودن رنگ سفید به مواد پایه سیمان سفید به دست می‌آید.

تقسیم بندی انواع سیمان کدام است؟

سیمان به طور کلی به دو دسته پرتلند و غیر پرتلند تقسیم می‌شود. ترکیبی که در مطالبی قبلی مورد اشاره قرار گرفت، انواع پرتلند را می‌سازند. سیمان پرتلند نوعی از محصولات هیدرولیک به شمار می‌آید. انواع غیر پرتلند نیز امروزه شامل ترکیباتی از دسته پلیمرها هستند. انواع سیمان پرتلند خود دارای هشت زیر گروه پرتلند معمولی، پرتلند اصلاح شده، پرتلند زودگیر، پرتلند با گرمازایی کم، پرتلند مقاوم در برابر سولفات یا سیمان تیپ 5 و انواع سه گانه نوع یک، دو و سه A به همراه عامل هوادهنده هستند. علاوه بر این انواع دیگری نیز شامل آمیخته، رنگی، نسوز، برقی در بازار موجود است.

سیمان آمیخته، همان طور که از نامش پیداست، حاصل مخلوط شدن با موادی مانند ضایعات گیاهی، مواد شیمیایی و یا مواد معدنی خام یا فرآوری شده مانند پوزولان ( خاکستر آتش‌فشانی ریزدانه) است. دلیل افزودن این مواد به محصول ارتقا خواص فیزیکی آن است.

سیمان رنگی، با اضافه کردن مواد و سنگریزه‌های رنگی به مخلوط مواد پایه به دست می‌آید. موارد کاربردی آن معمولا در نمای ساختمان است. برای تامین مواد رنگی از اکسید آهن، اکسید کبالت، اکسید منگنز و ... کمک می‌گیرند.

محصول نسوز نیز در برابر دماهای بالا و آتش مقاوم است. در بافت آن از الیاف آزبست استفاده می‌کنند.

سیمان برقی در این محصول برای ذوب کردن بوکسیت و سنگ آهک، از کوره برقی باحرارت۱۵۰۰ تا۱۶۰۰ درجه استفاده می‌شود. محصول به دست آمده، به حالت ذوب نگه داشته شده و به مرور سرد می‌شود. تامین این مقدار از درجه حرارت برای ذوب کردن محصولات فقط با نیروی برق امکان‌پذیر است. به دلیل فقدان وجود آهک آزاد ملات این فرآورده باد نمی‌کند، پس به این دلیل که در مقابل آب‌های سولفات دار و زمین‌های گچ دار مقاوم باست، برای کاربرد در سازه‌های دریایی مناسب است. در مقایسه با انواع پرتلند، مقدار آب‌ لازم برای هیدراته کردن آن دو برابر است چون سیمان برقی زودگیر است. گرما را زود پس می‌دهد و سرما در آن اثر چندانی ندارد.

نکات مهمی که برای خرید سیمان باید به آنها توجه کرد، کدام است؟

رنگ یک محصول ایده‌آل بین خاکستری تا سبز روشن است.

بو اگر محصول را با مقداری آب مخلوط کنید در صورتی که بوی خاک را استشمام کنید، محصول فاقد کیفیت قابل قبول است.

محصول داری بافتی نرم و یکدست است، چنان چه هنگام لمس کردن در بافت زبری احساس کردید، محصول با شن مخلوط شده و دارای کیفیت بالایی نیست.

دمای محصول در نمونه‌های باکیفیت دمای محصول تولید شده، سرد است.

مدت زمان شناور ماندن ذرات از دیگر تست‌های کیفی است که برای تشخیص کیفیت آن مورد بررسی قرار می‌گیرد در این آزمایش مقداری سیمان را در یک سطل آب غوطه ور کنید، در نمونه‌های باکیفیت، ذرات مدت زمان طولانی‌تر روی آب باقیمانده و ذرات با کیفیت پایین‌تر زود ته نشین می‌شوند.

تاریخ تولید محصول از مولفه‌های دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد. هر چه مدت زمان کمتری از تولید آن گذشته باشد، محصول باکیفیت تر است.

با توجه به همه عواملی که ذکر شد، انتخاب یک محصول باکیفیت و قابل قبول امکان پذیر است. اما انتخاب بهترین سیمان برای بتن ریزی به نوع پروژه مورد نظر، عوامل آب و هوایی منطقه و اهداف مد نظر در ساخت پروژه بستگی دارد. بر حسب شرایط موجود، باید انتخاب درستی از میان انواع محصولات متنوع موجود در بازار صورت گیرد.

قیمت سیمان

قیمت محصول بر حسب واحد تولید کننده آن، نوع محصول، میزان وزن در بسته بندی پاکتی یا لمینیت (برزنتی) 25 و 50 کیلویی و فله‌ای (بونکر) متغیر است. امسال نیز قیمت این محصولات با افزایش 20 درصدی  روبرو شد.