نورگیر ها می توانند فضای داخلی منزل شما را با گرما و روشنایی طبیعی تأمین کنند. آن ها ضمن کاهش نیاز به نور مصنوعی، فضای خانه را به طرز چشمگیری زنده می کنند. نورگیر ها فضای تیره را روشن تر می کنند و گرمای زیادی به آن ها می دهند. همچنین می توانند تهویه مورد نیاز را تأمین کنند. در صورت انتخاب و نصب صحیح، نورگیر می تواند به حداقل رساندن هزینه های گرمایش، سرمایش و روشنایی ساختمان کمک زیادی کند.
چرا روشنایی طبیعی؟
ماده آکریلیک شفاف سفید یک نورگیر، نور بیشتری را نسبت به گرما منتقل می کند. هنگامی که خورشید بر روی گنبد آکریلیک سفید می تابد، نور به طور یکنواخت و مداوم به داخل اتاق منتقل می شود و تابش ملایمی ایجاد می کند.
مزایای نورگیر سقف
فواید متعددی در ارتباط با نورگیر ها وجود دارد.
- استفاده از نور خورشید
- نور بیشتر
- روشنایی طبیعی
- تقویت کننده خلق و خوی به صورت رایگان و در دسترس (به علت این که نور طبیعی خورشید سبب تولید ویتامین D شده و از افراد در برابر تغییرات خلق و خوی فصلی محافظت می کند.)
فاکتور های مهم در کیفیت و انتخاب نورگیر سقف
به فکر اضافه کردن یک نورگیر به آشپزخانه، اتاق نشیمن، اتاق خواب یا حمام مستر خود هستید؟ با بالا بردن بخشی از سقف در اطراف نورگیر و باز کردن فضای اتاق، نورگیر به شما کمک می کند تا اتاق بزرگتر به نظر برسد.
مزایای زیست محیطی نورگیر
سازندگان، بازسازی کننده ها و طراحان محیط زیست بیش از گذشته بر نورپردازی طبیعی، کیفیت هوا در محیط و راندمان انرژی تأکید می کنند. تولید کنندگان اسکای لایت در حال توسعه فناوری ها و لوازم جانبی جدیدی هستند که مالکیت نورگیر را اقتصادی، عملی و مناسب می کند.
ابعاد ساختمان
ساختمان شما چه اندازه بزرگ است؟ ساختمان های بزرگ مانند مراکز تحقیق و انبار ها نسبت به ساختمان های کوچک مانند فروشگاه های خرده فروشی و دفاتر تجاری، به نور بیشتری نیاز دارند. اگر ساختمان شما بزرگ باشد، به تعداد بیشتری نورگیر نیاز خواهید داشت. بسیاری از ساختمان های بزرگ از نورگیر های پراکنده در فواصل سقف استفاده می کنند تا نوری یکنواخت و ثابت در سراسر فضای داخلی ایجاد کنند. از طرف دیگر، یک دفتر کوچک یا فروشگاه خرده فروشی ممکن است به یک یا چند نورگیر نیاز داشته باشد که تمام نیاز های نورپردازی آن را تأمین کند. قبل از تصمیم گیری در مورد میزان نور، به ابعاد و وسعت ساختمان خود نگاه کنید تا نیاز های آن را تعیین کنید.
قرار گرفتن ساختمان در معرض آفتاب
میزان تابش نور آفتاب بر ساختمان شما چقدر است؟ مهمتر از همه، کدام قسمت ها بیشترین میزان نور خورشید را دریافت می کنند؟ انتخاب و موقعیت یابی سیستم روشنایی روز برای حداکثر تابش نور خورشید می تواند عملکرد و کارآیی نورگیر را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد. آیا ساختمان شما میزان زیادی از نور خورشید را در طول روز دریافت می کند، یا اینکه موقعیت آن به گونه ای است که به ندرت به نور خورشید دسترسی دارد؟ همه ساختمان ها به طور مساوی در معرض نور خورشید نیستند. بنایی که مقدار زیادی از نور خورشید را دریافت می کند ممکن است فقط به نورگیر های کوچک یا معدودی احتیاج داشته باشد. در مقابل، بنایی که نور طبیعی زیادی به آن نمی رسد، ممکن است برای دستیابی به نور مطلوب، به دو برابر نور روز نیاز داشته باشد. لذا نحوه قرارگرفتن ساختمان در معرض نور خورشید در انتخاب تعداد و ابعاد نورگیر موثر است.
اجزای یک نورگیر سقف چیست؟
- عدسی (شیشه / اکریلیک): نورگیر به طور کلی از اکریلیک، پلی کربنات یا شیشه با یک یا چند لایه تشکیل می گردد. لایه های عدسی معمولاً به هم متصل می شوند و برای کارآیی انرژی ممکن است با گاز بی اثر پر شوند.
- قاب: از عدسی یا لنز پشتیبانی می کند.
- Sash: بخشی از یک پنجره سقفی تهویه یا نورگیر که از قاب باز می شود.
- روکش فلزی: روکش فلزی یک زره پوش خارجی آلومینیومی است که از عناصر محافظت می کند و ظاهری ساده تر را نشان می دهد. روکش فلزی شیشه را به قاب نگه می دارد.
- Curb: قاب چوبی برای بالا بردن نورگیر ها در قسمت زیرین سقف (تخته سه لا) می باشد، مورد استفاده در سقف های مسطح با مصالح خاص.
- زیر لایه: لایه یا پوسته ای بین عرشه سقف و نورگیر، معمولاً لاستیکی. (محافظت کننده در برابر یخ و سرما، در اطراف قاب نورگیر پیچیده می شود تا به طور چشمگیری احتمال تراکم را کاهش دهد و از حداکثر درجه محافظت کند).
- چشمک زن: سیستم ضد آب که نورگیر را به مصالح اطراف سقف وصل می کند.
انواع نورگیر سقف
نورگیر سقف در اصل یک پنجره شیب دار است که به جای دیوار روی سقف نصب شده است. نورگیر سقف، تاسیساتی متشکل از یک قطعه عایق لعاب است که در یک قاب آلومینیومی نگهداری می شود. نورگیر های سقف در دو دسته اصلی قرار می گیرند.
نورگیر سقف متحرک
نورگیر های متحرک نورگیر هایی هستند که در تابستان قابلیت باز شدن دارند و اجازه می دهند تا هوا به داخل اتاق راه پیدا کند و گرمای تابستان کمتر شود. این نوع نورگیر در اصل یک "پنجره سقفی" است.
نورگیر سقف ثابت
نورگیر هایی که باز نمی شوند. این نورگیر ها مانع از اتلاف انرژی شده و بعضا به صورت گنبدی شکل اجرا میشوند.
لذت بردن از نورهای طبیعی با استفاده از نورگیر سقف
نورگیر سقف یا پنجره سقفی راهکاری مناسب برای بهرهگیری حداکثری از روشنایی موجود و انتقال این روشنایی به فضای داخلی است. این مهم در ساختمانهایی که فاقد پنجرههای بزرگ برای تامین روشنایی کافی هستند، اهمیت مضاعفی پیدا میکند. تامین نور و تهویه برای هر سازهای در حالت استاندارد، اصولی و در درجه اول باید از طریق پنجرهها تامین شود. اما اگر چنین امکانی مقدور نباشد، به ناچار باید این فقدان با استفاده از ایجاد نورگیر سقف در فضاهای میانی ساختمان فراهم شود. از دیگر نقشهای نورگیر سقف علاوه بر تامین روشنایی، فراهم آوردن امکان تهویه هوا برای فضای داخلی ساختمانها نیز میباشد. حتی نقش عایق در فضاهایی که این محصول اجرا شده، برای آن برشمرده شده است. این روش علاوه بر ایران کم و بیش در مناطقی دیگری از جهان از گذشته تا کنون متداول بوده است. اگر چه اجرای آن نسبت به استفاده از روشناییهای مصنوعی هزینهبر و سخت است، اما مزیت و امکان بهره گیری از نور طبیعی در نورگیر در مقایسه با انواع مصنوعی آن هنوز هم لزوم استفاده از آن را عملی میسازد. تعبیه نورگیر در مرحله ساخت ساختمان، نسبت به اضافه کردن آن پس از مرحله ساخت و یا در زمان بازسازی آسانتر است و هزینههای کمتری را تحمیل میکند.
از نظر اندازه و محل طراحی نورگیر سقف در ساختمان الزامات و مقرراتی وجود دارد. این هر دو به عوامل دیگری مانند مساحت فضا، نوع نورگیر در نظر گرفته شده و نوع مصالح به کار رفته در نورگیر بستگی دارد.
به طور کلی از نظر ساختاری دو نوع نورگیر سقف ثابت و متحرک وجود دارد. نورگیر ثابت که عمدتا در قسمت سقف ساختمان فیکس و ثابت است. محل نورگیر قبلا در سقف تعیین شده و در مرحله بعدی برای ممانعت از نفوذ رطوبت باران و برف اطراف نورگیر سقف به اندازه 20 سانتیمتر دیوار چینی شده و سپس با استفاده از پروفیل های سپری توخالی دو لبه چهارچوب و اسکلت نورگیر تولید میشود و بنا بر انتخاب و سلیقه مشتری از شیشه یا سایر مواد مناسب جایگزین، در قسمت داخلی قاب آهنی نورگیر سقف استفاده میکنند. ولی انواع متحرک این محصولات قابل باز و بسته شدن بوده، علاوه بر قسمت سقف ساختمان به عنوان روکش برای استخرها، حیاط خلوت و مسقف سازی پارکینگهایی که در فضای باز احداث شدهاند، نیز به کار میروند. استفاده از فنر و ریل دندانهدار امکان باز و بسته شدن را فراهم میکند. استفاده از انواع متحرک در قسمتهایی مانند سقف آشپزخانه و حمام به تهویه مطلوب و خروج هوای مرطوب از فضا کمک میکند. هر دو نوع این محصولات با توجه به پیشرفت در صنعت ساخت و ساز و کاربرد متریال جدید در ساخت آنها و طراحیهای مدرن هنوز هم طرفداران زیادی دارند.
علاوه بر این دو مدل انواع دیگری از نورگیر سقف مانند محصولات دوجداره نیز به بازار عرضه شده است. کارایی انواع دوجداره برای مناطقی که سرعت وزش باد در آنها بالاست، مناسب هستند. این محصولات از اجزایی مانند حباب، پایه و عوامل اتصال دهنده تشکیل شدهاند. جز بهترین گزینهها برای اهداف بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمانها هستند. جنس حباب در نورگیر دوجداره از ورقههای آکرولیک است.
یکی دیگر از انواع نورگیر سقف، نوع حبابی آن است. مزیت عمده استفاده از این محصول برای بناهایی است که با محدودیت فضا مواجه هستند. زیرا این قابلیت در آنها وجود دارد تا برای بهرهمندی بیشتر از نور و مزایای نورگیر، به جای نیاز به فضای بزرگ این محدودیت موجود با افزودن بر تعداد سلولهای اجرا شده و قرار گرفتن آنها به شکل عمودی و قرار گرفتن روی همدیگر جبران شود. این نوع از نورگیر از دو قسمت پایه و حباب تشکیل شدهاند.
حباب روی پایه سوار میشود. اشکال حباب گنبدی شکل، مربع، مستطیل، کمانی و مخروطی و جنس آن از ورق پلکسی گلس است. زاویه قرار گرفتن حباب روی پایه مربوطه 45 درجه است. استفاده از متریال پلکسی گلس باعث خاصیت عایق صوتی و حرارتی در این نوع از محصولات شده است. همچنین کاربرد این ماده ضمن دارا بودن شفافیت لازم، به دلیل وجود ورقههای مقوایی در ساختار آن از نفوذ گرد و غبار جلوگیری میکنند. مواد به کار رفته در آن در برابر اشعه فرابنفش مقاوم هستند. در برابر ضربه و فشار نیز نسبت به شیشه بسیار محکمتر است. از آنجایی که امکان تهیه انواع رنگی آن وجود دارد، امکان تولید نورگیر سقف رنگی نیز با استفاده از این ماده امکان پذیر است.
انواع دیگری از نورگیر سقف، نوع پلی کربنات است. این ماده مستحکمترین ماده شفاف به حساب میآید. پلی کربنات نوعی پلیمر ترموپلاستیک است. امکان تهیه آن با استفاده از قالبهای متنوع و اشکال مختلف وجود دارد. همچنین پلی کربنات در انواع شفاف و رنگی قابل تهیه است. قابلیت تنظیم مقدار عبور نور در تولید آن در محدوده ۳۵ تا ۸۲ درصد وجود دارد. ضخامت ورقههای پلی کربنات از 2 تا 12 میلیمتر بر حسب نیاز مشتری قابل تولید است. این مواد نیز همانند انواع پلکسی گلس در برابر اشعه ماورا بفش ضربه و سایش مقاومت مطلوبی دارند. برای همین کاندیدای مناسبی در ساخت نورگیر سقف و جایگزینی با شیشه هستند. پلکسی گلس و پلی کربنات علاوه بر خواص ذکر شده سبک بوده و بار اضافی بر سقف سازه یا قسمتهای دیگری که از آنها استفاده شده وارد نمیکنند.