گچ‌کاری چیست؟
گچ کاری که با نام سفیدکاری در صنعت ساخت و ساز نیز شناخته می‌شود عبارت است از پوشاندن سطوحی مانند دیوارها، سقف‌ها و ستون‌های ساختمان با ترکیبی از گچ، آهک و سیمان. به این ترکیب برای استحکام بیشتر و به دست آمدن سطحی هموار انواع دیگری از مواد شامل موم، آجر خرد شده، کراتین و در زمان‌های دورتر و معماری روستایی موادی مثل تخم مرغ، شکر، نمک و حتی خمیر گندم اضافه می‌کردند.
گچبری چیست؟
گچبری عبارت است از هنری که از طریق آن به آراستن قسمت‌هایی از ساختمان که با گچ پوشانده‌اند از طریق قطعات پیش ساخته با گچ یا برش دادن گچ به کمک ابزار ویژه در این قسمت‌ها می‌پردازند. این هنر در معماری ایرانی قدمتی دیرین دارد و تا کنون نیز مورد توجه واقع شده است. گچبری اغلب به شکل اشکال هندسی منظمی طراحی و اجرا می‌شود و اغلب اگر در قسمتی مانند سقف سازه اجرا شده باشد به گونه‌ای است که لوستر یا هر نوع روشنایی را در قسمت مرکزی آن قرار می‌گیرد.
انواع گچبری کدامند؟
گچبری انواع مختلفی دارد که از طرح‌های ساده تا شلوغ در قسمت‌های سقف و دیوار ساختمان که با متریال مختلف ساخته شده‌اند، را در برمی‌گیرد. اما به طور کلی از نظر سبک کاری به دو دسته گچبری کلاسیک و مدرن تقسیم بندی می‌شود. هر کدام از این انواع نام برده شده با توجه به سلیقه مشتری، مساحت قسمت در نظر گرفته شده برای اجرای کار و حتی نوع وسبک دکوراسیون موجود در قسمت مورد نظر، قابل اجرا هستند.
- گچبری کلاسیک شامل انواع گچبری‌هایی که با طرح‌های سنتی و شلوغ و با جلوه‌های لوکس و شاهانه، اغلب به رنگ طلایی در ساختمان‌های قدیمی و کاخ‌ها اجرا شده‌اند.
- گچبری مدرن شامل محصولاتی با طرح‌های خلوت و ساده اغلب همرنگ دیوار سقف و یا ستون محل اجرا و متناسب با سبک‌های دکوراسیون مینیمال و مدرن هستند.
- گچبری پیش ساخته سقف از روش‌های اجرایی مدرن و جدید برای گچبری به حساب می‌آید. مصالح به کار گرفته شده در این روش علاوه بر وزن سبک، دارای استحکام کافی بوده و به سرعت قابل نصب هستند.
- گچبری پلی استایرن با کمک فوم‌های فشرده از جنس پلی استایرن، با استحکام مطلوب و حداقل به هم ریختگی و آلودگی در سایت اجرایی اجرا می‌شود. در حقیقت این نوع از گچبری جز گچبری پیش ساخته است.
- گچبری بدون رابیتس و میلگرد این روش گچبری به دلیل مزایای فراوانی که دارد از انواع پرطرفدار و مشتری پسند است. با انتخاب این روش از بار اضافی وارده بر سازه کاسته شده، انواع تجهیزات ساختمانی مانند سیم و کابل به راحتی از آن عبور داده می‌شوند، این مصالح در برابر زلزله مقاومند، به علاوه ضمن داشتن سرعت اجرایی بالا، عایق رطوبتی و حرارتی ایده آلی هستند و مهمترین از همه این‌ها مقرون به صرفه نیز هستند.
شرایط و ضوابط لازم برای اجرای یک گچبری و گچ‌کاری مطلوب در سازه چیست؟
برای حصول یک نتیجه مطلوب در هر کدام از مراحل گچبری و گچ‌کاری ساختمان باید ضوابط و شرایطی را در نظر گرفت. در ابتدا باید گفت یک گچ ایده‌آل برای هریک از مراحل گچبری و گچ‌کاری مشخصاتی دارد از جمله این که باید به میزان گچ مصرفی برای هر مترمربع توجه کرد، مثلا برای یک کیسه گچ سفید به وزن 40 کیلوگرمی، تقریبا 3 متر مربع را گچ و خاک کرد و برای گچ کردن قسمت رویه با همین مقدار گچ، در حدود 12 متر مربع از دیوار را گچ کاری می‌کنند. دمای مناسب برای گچ کاری نکته مهم دیگری است که برای یک گچ ساختمان ایده‌آل باید مورد توجه قرار داد. این دما ۴ درجه سانتی گراد است و در فصول سرد سال که دما زیر صفر درجه است، لازم است تا دمای محیط را از طریق عایق بندی و روشن کردن وسایل گرمایشی به بالای صفر درجه رساند. این کار برای جلوگیری از یخ زدگی گچ انجام می‌شود، چون اگر آب ملات گچ یخ بزند وقتی هوا گرم شد، آب اضافی موجود در گچ یخ زده، ذوب شده و این روند باعث فاسد شدن ترک‌خوردگی سطوح گچ‌کاری شده می شود.
از جمله این که باید از میزان تجربه، مهارت و سوابق اجرایی نیروی کار ماهر و متخصص و همچنین مدت زمان تحویل پروژه آگاهی داشت. در صورت امکان از پروژه‌های اجرایی قبلی برای اطمینان و کیفیت اجرای آنها مطمئن شد. برای برآورد صحیح هزینه‌ها و هماهنگی‌های مربوط به پرداخت آن، می‌توان تقاضای پیش فاکتور کرد، تا در مراحل بعدی از بروز مشکلات مالی جلوگیری شود.
ابزار لازم برای گچبری و گچ‌کاری چیست؟
برای اجرای یک کار هر قدر هم استاد کار ماهر و کاربلد باشد اما به ابزار مناسبی برای کار نیاز دارد. وجود ابزار مناسب علاوه بر اجرای صحیح، دقیق و اصولی سرعت پیشرفت کار را هم بالا می‌برد. برخی از مهمترین ابزارهای لازم برای گچبری و گچ‌کاری عبارتند از استامبولی، انواع ماله، جک پرگاری برای طرح‌های مدور، دمبر، بوم‌خوار، ابزار نقالی، وردنگی و قلم بوم‌گیر.
تفاوت گچبری وگچ‌کاری در چیست؟
ممکن است این سوال پیش آید که گچبری و گچ‌کاری چه تفاوتهایی با هم دارند؟ در پاسخ به این سوال، علاوه بر مواردی که در تعریف این دو مورد اشاره قرار گرفت، باید گفت به طور کلی گچ‌کاری مربوط به یک سلسله عملیات مقدماتی برای آماده‌سازی بستری برای اجرای سایر مراحل تزئینی در قسمت‌هایی مورد اجرای عملیات است. گچ‌کاری به دو روش قدیمی آستر گچ، خاک و رویه گچ سفید و روش جدید گچ پاششی انجام می‌شود، گچبری اما برای آذین‌بندی قسمت‌های داخلی ساختمان به کار می‌رود و انواع مختلفی شامل گچبری کلاسیک، مدرن، پیش ساخته سقف، پلی استایرن و بدون رابیتس و میلگرد دارد.
چه عواملی بر قیمت گچبری و گچ‌کاری تاثیر گذارند؟
عوامل چندگانه‌ای در تعیین قیمت تمام شده گچبری و گچ‌کاری برای موثر هستند. از جمله عواملی مانند شهر محل اجرای پروژه، حجم کار، طرح و پیچیدگی‌های مورد نظر مشتری برای اجرا، میزان مهارت و تخصص نیروی اجرایی و هزینه‌های جانبی که برای تهیه ابزار و وسایل گچبری و گچ‌کاری لازمند، همه و همه در تعیین قیمت تمام شده موثر هستند.
