انواع برق اضطراری
برق اضطراری شامل انواع مختلفی بر حسب منبع تامین کننده انرژی برای سیستم و مدت زمان ورود انرژی به سیستم است. از نظر منبع تغذیه، برق اضطراری با موارد کاربرد مختلف با توجه به منبع تامین کننده، به دو نوع تقسیم می‌شود، که در ادامه معرفی می‌شوند.
باتری در این صورت باتری نقش تغذیه کننده سیستم را عهده‌دار است. این منبع تغذیه اغلب در سیستم‌های خانگی، دفتری، نیمه صنعتی و مقیاس‌های کوچک مورد بهره برداری قرار می‌گیرند.
ژنراتور یا موتورهای مکانیکی واضح است که منبع تغذیه کننده سیستم در این حالت ژنراتور است. این منبع توان تغذیه سیستم با قدرت و مدت زمان بیشتری در مقایسه با حالت اول داد.
تقسیم بندی دیگر برای برق اضطراری بر حسب مدت زمان ورود انرژی الکتریکی مربوطه به سیستم مورد نظر است. از این نظر نیز دو نوع برق اضطراری بدون وقفه و وقفه دار وجود دارد.
برق اضطراری بدون وقفه در این حالت منبع تغذیه کننده سیستم باتری است و چون برای راه اندازی باتری انرژی زیادی لازم نیست، زمان سپری شده برای ورود به مدار بسیار بسیار ناچیز است. بنابراین مدت زمان شروع به کار برق اضطراری بدون تاخیر و بلافاصله پس از قطع سیستم برق سراسری می‌باشد.
برق اضطراری وقفه دار در این حالت منبع تغذیه کننده ژنراتور یا موتور مکانیکی است. درست برعکس آن‌چه در مورد قبلی ذکر شد، چون برای راه اندازی ژنراتور به نیروی زیادی نیاز است و تامین این نیرو مستلزم صرف زمان زیادتری است، برق اضطراری حاصل از این منبع با تاخیر وارد مدار شده و وقفه دار نامیده می‌شود. انرژی حرکتی این دستگاه‌ها توسط روغن موتور از پیش گرم شده و چرخ لنگر موتور در کوتاه‌ترین زمان ممکن تامین می‌شود.
مسلماً محل استفاده از هر یک از این انواع برق اضطراری بر حسب موارد کاربردی و اهمیت مدت زمان در آنها متفاوت است. به طور مثال استفاده از سیستم بدون وقفه، برای مراکز درمانی و بیمارستان‌ها که هر گونه وقفه برای حیات بیماران و عملکرد دستگاه‌ها خساراتی جبران ناپذیر است، مناسب است. ولی کاربرد ژنراتور در مراکز صنعتی که برای تامین به مدت زمان طولانی‌تر و توان بالاتری از انرژی الکتریکی نیاز دارند، مناسب‌تر است.
یو پی اس UPS چیست؟
یو پی اس مخفف عبارت Uninterruptible Power Supply می‌باشد. این عبارت معادل فارسی منبع تغذیه بدون وقفه می‌باشد. دستگاه UPS همان طور که اشاره شد منبعی است که بدون مکث و تاخیر انرژی الکتریکی وسایل برقی را تامین می‌کند. این دستگاه‌ها در توان‌های متفاوتی نظیر ۳۰۰ – ۷۰۰ – ۱۰۰۰ – ۶۰۰۰ – ۱۰۰۰۰ ولت آمپر ساخته می‌شوند این دستگاه در مدارهای الکتریکی، مابین وسایل مختلف و سیستم برق سراسری قرار گرفته و در صورت قطع جریان علاوه بر تامین انرژی از ورود نویز و هر گونه اختلال از نظر ولتاژ و فرکانس به دستگاه‌ها ممانعت به عمل می‌آورد. لازم به ذکر است که انرژی لازم برای راه اندازی وسایل در صورت قطع برق سراسری، از طریق دستگاه UPS توسط باتری‌هایی که درون دستگاه است، تامین می‌شوند. این دستگاه در همه مواردی که نیاز به تامین برق اضطراری بدون وقفه دارند، مانند برق اضطراری به کار رفته در مراکز درمانی و بیمارستانی، مراکز نظامی، دوریبن‌های مداربسته، برق اضطراری آسانسور، برق اضطراری منزل و ... کاربرد دارد.
انواع UPS
دستگاه‌های یو پی اس انواع مختلفی دارند از این میان به انواع تک فاز، سه فاز و سه فاز صنعتی می‌توان اشاره کرد. انواع یو پی اس سه فاز نیز خود دارای دو نوع متفاوت هستند از جمله یو پی اس ورودی سه فاز و خروجی سه فاز، یو پی اس ورودی سه فاز خروجی تک فاز. در ادامه هر کدام از این محصولات به اختصار معرفی می‌شوند.
یو پی اس تک فاز در این نوع از دستگاه UPS ورودی و خروجی جریان الکتریکی به دستگاه به صورت تک فاز است. این دستگاه جوابگوی نیازهای اداری، دفتری و نیمه صنعتی می‌باشد.
یو پی اس سه فاز، در این نوع از دستگاه UPS ورودی و خروجی جریان الکتریکی به دستگاه به صورت سه فاز است. برای تامین این نوع از جریان الکتریکی در این دستگاه‌ها از ترانس استفاده می‌شود، برای همین به این دستگاه‌ها ترانس بیس هم می‌گویند. علت کاربرد ترانس افزایش دوام UPS است.
یو پی اس سه فاز صنعتی، این دستگاه‌ها در کارخانجات صنعتی به کار می‌روند چون قدرت تامین نیروی برق برای انواع دستگاه‌های مصرفی با توان بیش از 5 کیلو وات و مدت زمانی بیش از 4 ساعت را دارند.
نکات مهم در هنگام نصب UPS
برای بهره وری درست از این دستگاه‌ها لازم است تا نکاتی در هنگام نصب مورد توجه قرار گیرند.
محل انتخاب شده برای نصب دستگاه بدون گرد و غبار باشد. دلیل این امر این است که وجود آلودگی محیطی مانند گرد و غبار از مقدار تبادل حرارتی دستگاه با محیط کم کرده و به سلامت دستگاه آسیب می‌رساند.
حداکثر دمای مجاز برای عملکرد مطلوب دستگاه 30 درجه سیلسیوس و کمتر است. افزایش دما، روی عملکرد باتری‌های موجود در دستگاه آثار منفی دارد.
ارتفاع مناسب برای نصب دستگاه UPS 30 سانتیمتر از سطح زمین می‌باشد.
ولتاژ باتری‌های دستگاه UPS مقادیر 6 و 12 ولت می‌باشد که به صورت سری بسته می‌شوند.
