آزمایش بتن چیست؟
آزمایش بتن به آزمایشی گفته می‌شود که برای تست کردن بتن، این ماده کاربردی در صنعت استفاده می‌شود. این آزمایش در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. آزمایش بتن در حقیقت روشی برای سنجش مقاومت بتن است که حتما باید یکسری معیار را برای انتخاب آن در نظر گرفت. این معیار ها دقت، هزینه و مدت زمان می‌باشند. از جمله اهداف آزمایش بتن می‌توان به تخمین مقاومت فشاری بتن، ارزیابی کیفیت بتن، تشخیص ترک داخلی بتن، تشخیص همگن یا ناهمگن بودن بتن، تشخیص محل و قطر کارماتور و به دست آوردن نتیجه واقعی و سریع بدون کوچکترین آسیب به سازه اشاره کرد. آزمایش بتن به دو دسته مخرب و غیر مخرب تقسیم بندی می‌شود. تست مخرب را به اصطلاح تست بتن DT و به تست غیر مخرب اصطلاحا تست بتن NDT گفته می‌شود. در روش غیر مخرب ما مقاومت سازه، تغییرات در خواص مصالح نسبت به زمان و سایر موارد را در نظر می‌گیریم. روش‌های مخرب بر خلاف غیر مخرب دارای اساس متفاوتی می‌باشند که با تخریب جزئی سازه به دست می‌آیند. بعد از انجام این تست قسمت تخریب شده باید ترمیم شود تا اختلالی در ساخت کلی سازه به وجود نیاورد. معمولا روش‌های مخرب در آزمایش بتن دارای اهمیت بیشتری نسبت به روش‌های غیر مخرب می‌باشد. آزمایش بتن به افراد کمک می‌کند تا مطالب مختلفی نظیر نحوه ساخت بتن، چگونگی رسیدن به مقاومت دلخواه، ساخت بتن بادوام و ... را مورد بررسی قرار دهند. معمولا در آزمایشگاه بتن هر روز یک سری نمونه تهیه می‌کنند که این نمونه ها در قالب‌های 15.15.15 مورد استفاده قرار می‌گیرند. آزمایش‌های رایجی که جدیدا در پروژه های عمرانی مورد استفاده قرار می‌گیرند:
- آزمایش کارآیی اسلامپ
- آزمایش تعیین دمای بتن
- آزمایش درصد هوای بتن
- آزمایش وزن مخصوص بتن
لزوم استفاده از آزمایش بتن بر کسی پوشیده نیست یعنی اگر ساختمان از بتن نامرغوبی ساخته شود احتمال آسیب دیدگی آن در زمان بهره برداری بسیار زیاد می‌شود. پس همواره باید آزمایش بتن را به آزمایشگاه های معتبر سپرد.
آزمایش مقاومت فشاری بتن چیست؟
آزمایش مقاومت فشاری بتن از جمله آزمایش‌های اجباری در ساختمان سازی در تهران است، که مدارک و نتایج آن باید به شهرداری ارائه گردد. مقاومت فشاری را به صورت مقاومت در برابر خرابی تحت بار فشاری تعریف می‌کنند و آزمایش مقاومت فشاری بتن به منظور حفظ کیفیت مورد نظر بتن در طول مدت عمل آوری تعیین می‌شود. مقاومت فشاری بتن مهم ترین پارامتر مورد استفاده در طراحی سازه های بتنی است. مهندسین سازه برای مدلسازی، خواص مختلفی مانند مقاومت کششی، پیش بینی ظرفیت خمشی و برشی اعضا، از مقاومت فشاری استفاده می‌کنند. همچنین ویژگی‌هایی مثل شکل پذیری و سختی را می‌توان به عنوان تابعی از مقاومت فشاری تعریف کرد. مقاومت فشاری با تقسیم بار شکست به مساحت اعمال بار، معمولا پس از 28 روز که از نگهداری و عمل آوری بتن می‌گذرد، محاسبه می‌شود. مقاومت فشاری بتن با تناسب بین سیمان، مصالح خوب درشت دانه، آب و مواد افزودنی مختلف، کنترل می‌شود. هرچه نسبت آب به سیمان کمتر باشد، استحکام فشاری بالاتر خواهد بود. آزمایش نمونه استوانه ای و مکعبی در فشرده سازی راحت ترین و رایج ترین روش برای اندازه گیری مقاومت فشاری بتن است. همچنین روش غیر مخرب نیز می‌تواند در تهیه نقشه تغییرات مقاومت فشاری در یک سازه بتنی، مفید باشد. برای این کار ترکیبی از روش تست التراسونیک و تست چکش اسمیت می‌تواند برای ارزیابی مورد استفاده قرار گیرد.
آزمایش چکش اسمیت چه آزمایشی است؟
آزمایش چکش اسمیت، در واقع یک آزمایش استاندارد برای ارزیابی و بررسی استحکام بتن می‌باشد و جهت تعیین میزان مقاومتی که در محل بتن موجود است، از چکش بتنی یا چکش اسمیت استفاده می‌کنند. در سر تا سر جهان از چکش اسمیت جهت آزمایش غیر مخرب بر روی اجزای بتن و سازه ها استفاده می‌کنند. مقاومت فشاری بتن توسط تمامی چکش‌های بتنی قابل اندازه گیری است که این امر نشان دهنده دوام و ماندگاری ساختار بتنی و ظرفیت باربری است. از مزایای چکش اسمیت این است که می‌توان نقاط زیادی از سطح بتن را ارزیابی کرد و بدون صرف هزینه و اتلاف وقت از تغییر کیفیت بتن در نقاط مختلف، آگاه شد. شاخص نمایش داده شده در خط کش چکش اسمیت، تحت تاثیر عواملی مانند سن بتن، نحوه پرداخت شدن سطح بتن و درصد رطوبت بتن می‌باشد.
آزمایش التراسونیک بتن چه آزمایشی است؟
نوعی دیگر از آزمایش بتن، آزمایش التراسونیک بتن می‌باشد. این آزمایش با امواج فراصوت کار می‌کند و می‌توانیم به کمک این آزمایش، به کیفیت بتن پی ببریم. نام دیگر این روش، سرعت موج‌های پالسی و ماورای صوت می‌باشد و مبنا و اساس آن تعیین نمودن سرعت عبور موج پالسی ماورای صوت، از بین جسم است. سرعت پالس امواج التراسونیک، یک روش غیر تخریبی و ساده برای تست کیفیت ترکیبات سازه بتنی و تشخیص آسیب‌های داخل بتن است. این روش عموما برای سنجش کیفیت مصالح همگن، مانند اتصالات جوش و فلزات به کار می‌رود. امروزه از روش التراسونیک برای آزمایش بتن نیز استفاده می‌کنند که علاوه بر سنجش کیفیت مصالح برای ارزیابی مقاومت فشاری نسبی و تخمین ترک‌های سازه بتنی استفاده می‌شود. از جمله کاربردهای این تست می‌توان به تعیین سرعت پالس، بررسی کیفیت بتن، اندازه گیری عمق ترک‌های سطحی، پیش بینی مقاومت فشاری بتن و اندازه گیری تغییرات خواص بتن با گذشت زمان اشاره کرد.
عوامل موثر بر قیمت آزمایش بتن شامل تست بتن که حجم بتن ریزی است و مورد موثر بعدی زمان انجام آزمایش است یعنی اگر آزمایش بتن در روز انجام شود، به دلیل ارزان بودن کارگران، قیمت آن نسبت به انجام آزمایش در شب کاهش می‌یابد.
