مقدمه
بیش از ۴۰ سال است که در کشورهای پیشرفته استفاده از پانلهای سه بعدی متداول گردیده است. استفاده از این گونه پانلها در دهه ۵۰ در ایران نیز مطرح گردید که به دلایلی تا اواسط دهه ۷۰ پیشرفت زیادی نداشته است. اما اخیرا توجه زیادی به آن شده و سازمان زمین و مسکن هم در سالهای ۸۰ و ۱۳۸۱ با انتشار دو جلد دفترچه راهنما و مشخصات فنی پانلهای سه بعدی، در راه شناساندن آن سعی زیادی نموده است.
پانل سه بعدی چیست؟
پانل سه بعدی یک المان پیش ساخته متشکل از یک هسته
عایق که یونولیت نام دارد تشکیل شده بین دو شبکه ساخته شده از مفتول و اعضای خرپایی قرار گرفته که دو شبکه فلزی را به طور مناسبی به هم وصل میکند.
مشخصات فنی
شبکه استاندارد از مفتول شماره ۵/۲ تا ۵/۳ میلیمتر تا حداکثر ۸ میلیمتر میباشد که با چشمههای ۵× ۵ سانتیمتر ساخته میشود. پوششهای بتنی از حداقل ۳ سانتیمتر تا ۵/۵ سانتیمتر میباشد که با توجه به باربر بودن دیوارها متفاوت میباشد.
ابعاد استاندارد پانلها به عرض ۲۰۰/۱ متر و ارتفاع ۷۰/۲ به بالا ساخته میشود که بسته به مورد استفاده قابل تفسیر میباشد
بتن پاشیده شده روی پانلها به مقاومت حداقل mpa۲۰ برای پانلهلی باربر و mpa۱۵ برای دیوارهای غیر باربر استفاده میشود. مقاومت کششی مفتول مورد استفاده kg/cm۲ ۴۰۰۰ برای پانلهای باربرو kg/cm۲ ۳۰۰۰ برای پانلهای غیر باربر میباشد عایق استفاده شده از نوع پلیاستایرن منبسط شده با دانستیه تشکیل شده که حداکثر شاخص گسترش شعله ۲۵ و حداکثر شاخص گسترش دود آن ۴۵۰ میباشد.
ویژگیها
پانلهای سه بعدی با استفاده از نوع نسوز عایق پلیاستایرنی (یونولیت یا کندسوز) خواص مفید بسیاری از جمله وزن کم،
عایق صوتی و حرارتی (گرمایشی و سرمایشی بین ۵۰ تا ۸۰ درصد)، استحکام و یکپارچگی مطلوب، سرعت در نصب (۵۰٪ سریعتر)، شکلپذیری و انعطافپذیری مناسب و مقاومت در برابر زمین لرزه و فشار باد (تا ۴۰۰ کیلومتر در ساعت) دارند.
استحکام
دلیل استحکام دیوارهای سه بعدی خرپای موربی میباشد کهاز هر دو طرف به وسیله جوش به مش محکم گردیده و امکان انتقال نیروهای وارده را به صورت عملی به هر طرف میسر میسازد.
ویژگیهای منحصربهفرد دیوارهای سه بعدی، استحکام بی نظیر آن است که در نتیجه طراحی مناسب سیستم سه بعدی در تحمل وزن و عملکرد صحیح نقطه جوشها در شبکه از طریق خرپاهای کشیده شده که کاملا از هر نقطه به نقطه بعدی جوش شده و تعداد زیاد نقاط جوش بین هر دو خرپا و مش باعث تقویت شبکه گردیده است.
استحکام دیوارهای سه بعدی امکان عملیات نصب را آسان مینماید زیرا:
خم شدن و شکستن دیوارها رخ نمیدهد.
برای حفظ دیوارها در وضعیت مورد نظر نیروی زیادی لازم است.
نصب
درب و پنجرهها آسان میباشد.
نصب وسایل مورد نیاز از تشکیل لولههای آب و برق و غیره ساده و سریع میباشد
ضد حریق
مقاومت
پانل سه بعدی در برابر آتش به اندازه شبکه سیمی و ضخامت بتن بستگی دارد. مدل پانل بر اساس کد Astm- E۸۴ مورد آزمایش قرار گرفت. نتیجه آزمایش بدین شرح بود که پانل به ضخامت ۵/۲ اینچ و روکاری در هر طرف ۵/۱ اینچ در هر طرف ۵/۱ ساعت دوام داشته و پانل خارجی به ضخامت ۵/۲ و روکاری ۲ اینچ در هر طرف ساعت دوام داشت.
هر مقدار بتن در هر طرف بیشتر باشد مقاومت در برابر حریق نیز افزایش یافته ولی هسته به هیچ عنوان نمیسوزد.
انواع
پانلهای سه بعدی دیواری
دیواری باربر: پانلهای دیواری باربر را در دیوار سولهها و ساختمانهای صنعتی، دیوارهای محوطه، ساختمانهای بدون استفاده از سازهای{فلزی. بتن ارمه} (که معمولا یک یا دو طبقه و عمدتا در انبوه سازیها است) و... استفاده میکنند
دیواری غیر باربر: پانلهای دیواری غیر باربر را در دیوارهای خارجی و داخلی کلیه ساختمانهایی که دارای سازه (اسکلت) فلزی یا بتنی هستند، اجرا مینمایند و به دلیل سبک و عایق بودن و... در برجها بسیار کاربرد دارد.