یکی از پر کاربردترین مصالح در ساخت و ساز و ساختمان سازی، شیشه ساختمانی است. قابلیت های بالا و رو به رشد، ویژگی های منحصر به فرد و کاربردهای متنوع شیشه همیشه مورد توجه طراحان و ساختمان سازها و تولیدکنندگان شیشه های ساختمانی بوده است و با توجه به نیاز های موجود، روز به روز به این ویژگی ها اضافه می شود.
اولین و مهمترین ویژگی شیشه، قابلیت عبور نور و امکان مشاهده سمت دیگر در کنار نقش جداکننده و حائل آن است. شیشه ساختمانی به نوع خاصی از شیشه اطلاق می شود که در داخل و بیرون ساختمان و فضاهای ساختمانی به کار می رود و ویژگی هایی خاص و کاربردی به آن اضافه شده و یا در آن تقویت شده است. شکل پذیری شیشه ویژگی مثبت دیگری است که سبب کاربرد بالای آن نیز می شود.
شیشه های ساختمانی در ساخت نما، پارتیشن های داخلی، بدنه آسانسور، پنجره، سقف، سایبان، درب ورودی و موارد دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.
شیشه ساختمانی علاوه بر ویژگی های منحصر به فرد شیشه از جمله فرم پذیری، قابلییت بازیافت،عبور نور، وزن کمتر نسبت به مصالح دیگر، ضریب پایین انتقال گرما و غیر فرسایشی بودن، دارای ویژگی های کاربردی دیگری نیز می باشد. ویژگی های مازاد شیشه ساختمانی بر اثر اضافه کردن مواد افزودنی متفاوت، فرایند متفاوت ساخت شیشه، نحوه به کارگیری شیشه و تجهیزات جانبی مازاد آن است.
از لحاظ رنگ نمای ظاهری، شیشه ساختمای به دو دسته بی رنگ و رنگی تقسیم می شود که نمونه رنگی یا در حین ساخت شیشه و از طریق اضافه کردن افزودنی های خاصساخته می شود و یااینکه به وسیله فرو بردن صفحات در شیشه رنگی مذاب، دارای لعاب رنگی می شود. از شیشه های ساختمانی رنگی برای ویترین ها، نمای ساختمان ها و ساختمان های مسکونی استفاده می شود. به علت رنگی بودن این نوع شیشه ها، حجم کمتری از نور از آن ها عبور می کند.
شیشه ساختمانی می تواند شفاف، مات و یا به صورت رفلکس و منعکس کننده نور باشد.این حالات بر اساس میزان تمایل برای حفظ محرمانگی سمت دیگر است. برای مثال شیشه های رفلکس به گونه ای اند که همواره سمتی از آن که دارای نور محیطی بیشتری است، مانند آیینه عمل کند و سمت کم نور را نشان ندهد. گزینه های مات نیز بر همین اساس می توانند میزان کم یا محدودی نور را از خود عبور دهند و همین ویژگی خاصیت عایق حرارتی آن را افزایش می دهد. از شیشه های رفلکس برای پنجره ها و نماهای ساختمانی استفاده می شود.
انواع نمونه های شیشه ساختمانی
با توجه به پیشرفت فناوری، ویژگی های مازادی به شیشه اضافه شده که آن را بیش از پیش کاربردی کرده است و سبب به وجود آمدن شیشه های ضد حرارت، کنترل کننده نور، ضد گلوله، ضد ضربه، ضد آتش، نشکن، مسطح، سکوریت و موارد دیگر شده است.
شیشه ساختمانی کنترل کننده نور
می تواند عبور سیف های ماواربنفش، مرئی، مادون قرمز و یا هر سه مورد را محدود کند.اشعه ماورابنفش موجب فرسودگی تدریجی اشیا و تغییر رنگ آن ها می شود و نور مرئی نیز که تحت عنوان روشنایی در نظر گرفته می شود، روشنایی فضای داخلی را تحت تاثیر قرار می دهد. طیف مادون قرمز حرارتی است که از نور خورشید حاصل می شود.کنترل و یا محدود کردن هر کدام از این سه طیف نوری با توجه به تنوع شرایط اقلیمی و الزامات مورد نظر، اهمیت زیادی دارد.
شیشه های ضد گلوله
متشکل از چند لایه با ضخامت حدودا نیم سانتی متر و دو لایه ی طلق ضخیم است. این لایه ها از طریق هواکشی و حرارت بالا به هم چسبیده می شوند. این نوع شیشه به علت ساختار خود، مانع عبور گلوله و یا اجسامی می شود که در حالت عادی، با شکستن شیشه از آن عبور می کنند. از شیشه های ضد گلوله در فضاهایی با الزامات امنیتی بسیار بالا مانند بانک ها، صرافی ها و فروشگاه ها استفاده می شود.
شیشه های نشکن در صورت وارد شدن ضربه شدید، به جای شکستن و پراکنده شدن قطعات،آن ها را در جای خود نگه می دارد.این شیشه ها متشکل از یک لایه شیشه میانی و لای های طلق در دو طرف شیشه اند. قطعات خرد شده آن به علت لایه طلقی بیرونی شیشه، در محیط پخش نمی شوند.
شیشه های سکوریت به دسته ای از شیشه ها اطلاق می شوند که مقاومت بیشتری در برابر وارد شدن ضربه و شوک های حرارتی در مقایسه با شیشه های عادی دارند. این نوع شیشه ساختمانی در صورت شکستن، به قطعاتی غیر برنده با لبه های گرد تقسیم می شوند و به این ترتیب، درصد آسیب رسانی آن به حداقل و ایمنی محیط را بالا می برد.این نوع شیشه در ویترین، درب، سقف های شیشه ای و پنجره ها و پارتیشن ها مورد استفاده قرار می گیرد.
نسل دیگری از شیشه که با نام شیشه مسطح شناخته می شود، دارای یک لایه میانی از جنس توری فلزی است که در بین شیشه قرار می گیرد. این ساختار خطر شکستن و یا فرو ریختن شیشه بر اثر ضربه و یا هر عامل خارجی دیگر را به حداقل می رساند. کاربرد این شیشه در درب های ورودی، پنجره، نمای ساختمانی، آسانسورها و مواردی است که بحث کم خطر بودن شیشه اهمیت زیادی دارد و مقاومت بالادر برابر ضربه و شکسته شدن حائز اهمیت است.
شیشه دو یا چند جداره، مدل پر طرفدار و بسیار کاربردی از شیشه های ساختمانی محسوب می شود که ساختار آن متشکل از چند لایه شیشه مجاور هم است که توسط درز گیرها و اتصالات خاصی به هم وصل شده اند و بین این لایه ها خلا، هوا و یا گاز های خاصی مانند آرگون است.این شیشه ها کاربرد فراوانی به عنوان عایق های صوتی و حرارتی دارد و در بیشتر در ساخت پنجره مورد استفاده قرار می گیرد.
مدل های دیگری از شیشه ساختمانی مانند ضد انفجار، ضد سرقت و موارد دیگر وجود دارد که دارای کاربرد بسیار خاص و مشخصی بوده و با اهداف محافظتی و امنیتی بالا مورد استفاده قرار می گیرند.
شیشه ساختمانی می توانند یک یا چند و یا همگی ویژگی های ذکر شده را با هم داشته باشند که این امر با توجه به کاربرد شیشه صورت می گیرد.
نکات مهم در انتخاب شیشه ساختمانی
•
• توجه به میزان حریم خصوصی برای انتخاب نمونه های مات، شفاف و یا رفلکس
• در نظر داشتن نمونه های فیلتر کننده طیف های نوری برای داشتن روشنایی کنترل شده و کاهش میزان اشعه های حرارتی و یا مضر نور خورشید برای کاهش حرارت فضای داخلی و جلوگیری از فرسودگی وسایل موجود در فضا
• سطح امنیتی فضای مورد نظر که مشخص می کند آیا به شیشه های ضد گلوله، ضد ضربه و ضد حرارت نیاز است و یا نه
• انتخاب نمونه های دو و یا چند جداره در راستای عایق کاری فضای داخلی در برابر صوت و حرارت برا آرامش ساکنین و کاهش انتقال حرارت
• در نظر داشتن الزامات ایمنی با توجه به شرایط محیطی که منجر به انتخاب نمونه های نشکن و سکوریت می شود.
• مشورت با ارائه دهندگان معتبر و شرح شرایط محیطی و اقلیمی و کاربرد و و ویژگی ای مورد انتظار از شیشه مورد نظر، برای ارائه و پیشنهاد نمونه های مناسب در بازار
• در نظر داشتن شرایط محیطی مانند گرمسیری و سردسیر بودن، میزان احتمال ضربه دیدن شیشه و موارد مرتبط دیگر